Wymowa (7): Litera Z

Reguły, dotyczące wymawianie litery "z" (dzeta) są chyba najbardziej skomplikowane. Wymawia się albo jako "c", albo jako "dz". Niektórzy próbują ująć to w karby zasad, inny piszą krótko, że zależy to od źródłosłowu.

Na początek trzy zasady:

1. Z w końcówce -ZIONE (czytamy jako "c")

W końcówkach -zione "z" czytamy jako "c".

Przykłady:
azione - akcja
direzione - kierunek, zarząd
lezione - lekcja

2. ZZ (czytamy jako "c")

Podwójne "z" czytamy jako "c"

Przykłady:

palazzo - pałac
piazza - plac
tristezza - smutek

3. Z w końcówce -IZZARE (czytamy jako "dz")

Przykłady:
organizzare - organizować

Pozostałe reguły nie są tak przejrzyste, tym bardziej, że zbiera się trochę wyjątków. Dlatego zamiast reguł będzie trochę przykładów:

Z jako "dz"

Przykłady:
azzurro - niebieski
zanzara - komar
zuppa - zupa

Z jako "c"

Przykłady:
grazie - dziękuję
zucchero - cukier

Wymowa (6): Dyftong SC

Odnośnie dyftongu "sc" istnieją trzy zasady.

1. SC + A / SC + O / SC + U (czytamy jako "sk")

Jeżeli po dyftongu "sc" mamy samogłoski "a", "o", "u", to czytamy jako "sk", czyli odpowiednio "sca" [ska], "sco" [sko], "scu" [sku].

Przykłady:
pesca - brzoskwinia
scala - drabina
scarpe - buty
scodella - miska
scuola - szkoła

2. SC + E / SC + I (czytamy jako "sz")

Jeżeli po dyftongu "sc" mamy samogłoski "e", "i", to czytamy jako "sz", czyli odpowiedni "sce" [sze], "sci" [szi].

Przykłady:
sci - narty
uscita - wyjście

3. SC + HE / SC + HI (czytamy jako "sk")

Jeżeli po dyftongu "sc" mamy "h" oraz samogłoskę "e" albo "h" oraz samogłoskę "i", to czytamy jako "sk", czyli odpowiednio "sche" [ske] i "sche" [ski].

Przykłady:
schema - schemat
schermo - monitor
schiavo - niewolnik

Wymowa (5): Litera S

Literę "s" czyta się albo jako "s", albo jako "z". Reguły te można rozpisać na kilka stron, ale żeby było krótko i łatwo do zapamiętania:

1. S czytamy jako "z" przed spółgłoskami dźwięcznymi

Spółgłoski dźwięczne to b, d, g, l, m, n, r, v, czyli "sb" [zb], "sd" [zb], "sg" [zg], "sl" [zl], "sm" [zm], "sn" [zn], "sr" [zr], "sv" [zv].

Przykłady:
sbaglio - błąd, pomyłka
sgabello - stołek
snello - szczupły, zwinny
Svedese - Szwed
sveglia - budzik

2. S czytamy jako "z" między samogłoskami

Przykłady:
casa - dom
paese - kraj
riposo - wypoczynek

3. S czytamy jako "s" przed spółgłoskami bezdźwięcznymi, po spółgłoskach i na początku wyrazu przed samogłoską, czyli krótko mówiąc: w pozostałych wypadkach

Przykłady:
ascoltare - słuchać
sala - sala
sale - sól
sole - słońce
studente - student
studentessa - studentka

UWAGA. Osobnymi regułami rządzi się dyftog "sc".

Wymowa (4): Litera Q

Jeśli chodzi o literę "q" (czytamy: ku) sytuacja wygląda następująco:

1. Q + U (czytamy jako "kł")

Jeżeli po literze "q" mamy "u", to czytamy jak "kł" (chociaż niektórzy twierdzą, że bardziej jak "ku").

Przykłady:
qua - tutaj
quaderno - zeszyt
quota - kwota
qui - tutaj
questo - ten, to

Wymowa (3): Litera H

Z literą "h" (czytamy: akka) jest najmniejszy problem - jest po prostu niema.

Przykłady:
ho - mam (czasownik w pierwszej osobie liczby pojedynczej)
hobby - hobby
hotel - hotel

Wymowa (2): Litera G

Literę "g" (czytamy: dżi) w języku włoskim czytamy bardzo różnie.

1. G + A / G + O / G + U (czytamy jako "g")

Przed samogłoskami "a", "o", "u" czytamy jako "g", czyli odpowiednio: "ga" [ga], "go" [go], "gu" [gu].

Przykłady:
gamba - noga
gatto - kot
gola - gardło
guerra - wojna
gufo - sowa
lago - jezioro

2. G + E / G + I (czytamy jako "dż")

Przed samogłoskami "e", "i" czytamy jako "dż", czyli odpowiednio "ge" [dże], "gi" [dżi].

Przykłady:
gelato - lody
gente - ludzie
giro - objazd, krążenie, podróż
gita - wycieczka
legge - prawo
leggere - czytać

3. GH + E / GH + I (czytamy jako "g")

W języku włoskim "h" jest nieme. Literę "g", jeżeli następują po niej "h" i samogłoska "e" albo "h" i samogłoska "i", czytamy jako "g" - czyli odpowiedni: "ghe" [ge] i "ghi" [gi].

Przykłady:
ghetto - getto
ghiaccio - lód
laghi - jeziora
spaghetti - spaghetti ;)

4. G + N (czytamy jako "ń")

Jeżeli po literze "g" mamy "n", to czytamy obie litery jako "ń" - czyli "gn" [ń].

Przykłady:
bagno - łazienka
lavagna - tablica
signore - pan


5. G + LI (czytamy jako "li")

Jeżeli po literze "g" mamy litery "li", to "g" jest nieme - czyli "gli" [li].

Przykłady:
famiglia - rodzina
figlio - syn

Wymowa (1): Litera C

Wymowa włoska i polska są do siebie dość podobne, ale jest trochę wyjątków.

W przypadku litery "C" (czytamy: czi) wygląda to następująco.

1. C + A / C + O / C + U (czytamy jako "k")

Przed samogłoskami "a", "o" i "u" czytamy jako "k", czyli odpowiednio: "ca" [ka], "co" [ko] i "cu" [ku].

Przykłady:
cattivo - zły
cosa - rzecz
cotto - gotowany
cucina - kuchnia
cuore - serce
cura - opieka

2. C + E / C + I (czytamy jako "cz")

Przed samogłoskami "e" i "i" czytamy jako "cz", czyli odpowiedni: "ce" [cze] i "ci" [czi].

Przykłady:
cena - kolacja
cielo - niebo
cinema - kino
cioccolato - czekolada
cipolla - cebula

3. CH + E / CH + I (czytamy jako "k")

W języku włoskim "h" jest nieme. Jeżeli po literze "c" mamy litery "he" i "hi", czytamy jako "k", czyli odpowiednio: "che" [ke] i "chi" [ki].

Przykłady:
che - co
chi - kto
chiesa - kościół
chitarra - gitara

Alfabet włoski (Alfabeto italiano)

Alfabet włoski ma 21 znaków, ale oprócz tego trzeba doliczyć 4 używane do zapisu słów głównie pochodzenia obcego.

Podstawowe 21 znaków (w nawiasie wymowa) to:
A
B (bi)
C (czi)
D (di)
E
F (effe)
G (dżi)
H (akka)
I
L (elle)
M (emme)
N (enne)
O
P (pi)
Q (ku)
R (erre)
S (esse)
T (ti)
U
V (wu, wi)
Z (dzeta)

Cztery zagraniczne znaki to:
J (i lunga)
K (kappa)
W (wu doppia)
Y (i greka, ipsilon)

Bardzo fajnie włoski alfabet i podstawy wymowy przedstawia Alessandro Dall'Aglio w filmiku zamieszczonym na Youtube'e.